Hoàn cảnh xã hội ở Hoa kỳ hiếm cho phép cha mẹ khi đến tuổi già ở chung với con cái. Với thế hệ ở tuổi 75 – 90, rất ít cụ thức thời chấp nhận hoàn cảnh đặc thù để sống ở viện dưỡng lão. Bởi vậy, con cái sẽ để các cụ sống chung và phụng dưỡng các cụ ở tuổi già bóng xế. Những cha mẹ ở lứa tuổi này (50-60t) lại không được may mắn như các cụ và phải chấp nhận viễn ảnh của mình khi đến tuổi già: bằng lòng bước vào viện dưỡng lão để con cái được tự do hơn.

Chính vì lý do này, các cha mẹ phải biết tự lo lấy cho mình, hoặc nương tựa vào nhau để sống khi về hưu. Có người khi hưu, bán hết nhà cửa, mua lại một căn nhỏ hơn, rồi hai vợ chồng thường xuyên du lịch. Lại có kẻ chọn nếp sống khá đặc biệt bằng cách mua lại chiếc RV (recreational vehicle), một loại xe được chế tạo như một căn nhà di động, và sống lang bạt kỳ hồ, rày đây mai đó, thong dong tháng ngày khắp 48 tiểu bang. Kể cũng thú lắm.

Muốn được thong dong tuổi già, vợ chồng bù khú với nhau, các bậc cha mẹ phải biết chuẩn bị cho con cái khi chúng đang ở tuổi vị thành niên. Khi chúng đã học hành ra trường, có công ăn việc làm, và tự lo lấy bản thân là lúc cha mẹ tương đối nhàn hạ. Những cha mẹ khá giả, có vốn để lại cho con cháu, cũng phải biết tính toán kỹ lưỡng. Vì nếu không, của cải thừa kế vô tình trở thành những viên thuốc độc bọc đường, và làm hại cả tương lai của chúng.

Cứ tưởng tượng một gia đình giàu có, con cái lêu lổng không chịu học hành (vì chúng biết cha mẹ có tiền, rất nhiều tiền). Đến tuổi thành niên, không có một nghề ngỗng gì trong tay, và ngồi trông chờ cha mẹ chết đi để hưởng gia tài. Ngồi ăn không (làm) thì tiền của cao như núi rồi cũng hết. Hơn nữa, hạng người xài tiền không do chính mồ hôi nước mắt của mình tạo ra thường phung phí, xả láng. Số tiền thừa hưởng chẳng mấy chốc cạn kiệt. Ăn quen nhịn không quen nên khi hết tiền sẽ sinh tật, chưa kể vướng phải một trong tứ đổ tường thì thân bại danh liệt càng sớm. Tương lai và số phận những đứa con này chắc chắn đen tối. Và cha mẹ của chúng phải chịu một phần lớn trách nhiệm khi để lại những kẻ ăn không ngồi rồi, không làm ra của cải vật chất, đóng góp vào việc phát triển xã hội. Nếu chúng vướng vào vòng tù tội thì trách nhiệm của bậc cha mẹ lại càng lớn, vì chúng đã trở thành một gánh nặng cho xã hội.

Những tỷ phú ở Mỹ cũng nhận ra mối họa ăn không ngồi rồi nếu để con cái thừa kế bạc tỷ, nên họ đã tính toán kỹ lưỡng. Họ khổ cực gầy dựng nên sự nghiệp, nhưng muốn con cái cũng phải làm việc cật lực như họ, để tạo dựng tài sản riêng chứ không thể ngồi trông chờ vào của cải thừa kế. Ngoài ra, những tỷ phú này đều có lòng từ tâm, và họ đã chuyển nhượng hầu hết của cải bạc tỷ của họ vào những quỹ giúp phát triển công ích cho xã hội, hoặc tài trợ nhiều lãnh vực như y khoa tìm ra thuốc chữa bệnh nan y, như giáo dục giúp xóa nạn mù chữ ở các nước chậm tiến, như nghệ thuật giúp bảo vệ di sản thế giới…v..v.

Việc làm của họ thật đáng khâm phục, là tấm gương sáng để lại nhiều thế hệ về sau. Bài báo sau đây nêu đích danh những ông trùm tư bản có lòng từ tâm vĩ đại như thế.

Theo tạp chí Business Insider ngày 20 tháng 8, 2013, Megan Willet đưa tin về quyết định của 15 nhà tỷ phú như sau:

Có nhiều tỷ phú hiến dâng của cải vào mục đích từ thiện, nhưng đồng thời cũng có nhiều tỷ phú khác lại thích hưởng thụ bằng cách đổ tiền vào các loại xe đắt tiền, máy bay, và du thuyền.

Thế nhưng nhiều người lại muốn phân tán phần lớn của cải trước khi họ qua đời. Một vài người nữa chỉ muốn để lại ngân phiếu cuối cùng vừa đủ trang trải chi phí đám tang của họ mà thôi. Tất nhiên, khi họ phân tán tài sản kếch sù, không phải ai cũng được hưởng phúc từ lòng vị tha như thế. Cụ thể “nạn nhân” không được hưởng lợi lại chính là con cái của những nhà tư bản hào phóng đó.

Mặc dù những người con này vẫn còn nhiều cơ hội, nhiều lợi thế, và những quan hệ để giúp họ thành công, nhưng con cái của 15 ông trùm tư bản này đừng bao giờ mong sống thoải mái nhờ vào của cải thừa kế từ cha mẹ, vì số tiền để lại sẽ chẳng bao nhiêu so với tài sản kếch sù của họ.

1. Trùm tư bản Warren Buffett

 

Là một nhà đầu tư vô cùng giàu có và có lòng từ thiện, Buffett đã cam kết hiến tặng 99% tài sản của mình, có thể khi ông đang sống hoặc khi ông qua đời. Ông hứa hẹn sẽ trích 83% tài sản sung vào quỹ Gates Foundation, theo tạp chí Fortune.

Oracle of Omaha (hỗn danh của Buffett) chẳng lo nghĩ gì về chuyện con cái không nhận được của cải công bằng. Nhắc lại một cảm nghĩ chung nhất, Buffett nói trong lá thư của mình khi cống hiến của cải vào quỹ Gates Foundation: "Tôi cho con tôi vừa đủ để chúng cảm thấy có thể làm bất cứ điều gì, nhưng không quá nhiều để chúng cảm thấy không cần làm gì cả.”

2. Người sáng lập Ebay, Pierre Omidyar

 

Ngay từ khi Omidyar trở thành tỷ phú lúc 31 tuổi, người sáng lập eBay đã đóng góp phần lớn của cải của mình cho những người kém may mắn thay vì để lại cho ba đứa con của ông, theo tạp chí Forbes.

Năm 2010, ông đã hứa hiến tặng trong đợt gây quỹ cho quỹ Gate and Buffett, và liên tục hiến cổ phiếu eBay vào Omidyar Network, công ty đầu tư từ thiện của ông.

Ông và vợ Pam cũng là duy nhất các nhà tài trợ tư nhân lớn nhất cho cuộc chiến chống lại ngành công nghiệp buôn bán người.

3. Thị trưởng thành phố New York, Michael Bloomberg

 

Bloomberg chỉ nhận tiền lương 1 USD một năm cho nhiệm vụ làm thị trưởng bởi vì với tài sản 19.5 tỷ, ông ta thật sự chẳng cần nhận thêm một xu từ chínhphủ.

Nhưng Bloomberg cũng là một nhà từ thiện đáng phục, đã hiến tặng hàng triệu USD cho Đại học Johns Hopkins, công ty Carnegie, và hàng ngàn hội đoàn vô vị lợi khác.

Trong thư gửi cho The Giving Pledge (chương trình gây quỹ của ông Gates), Bloomberg đã viết rằng "hầu hết tài sản của tôi sẽ được hiến tặng trong những năm tới hoặc sung vào quỹ từ thiện của tôi."

Hai cô con gái của Bloomberg, không chừng phải thanh toán các hóa đơn khi ông qua đời. Bloomberg đã từng nói, "kế hoạch tài chính tốt nhất chấm dứt với tấm ngân phiếu bị trả về cho người kinh doanh”,the best financial planning ends with bouncing the check to the undertaker”; (câu nói này hơi khó hiểu, khi ký ngân phiếu mà không có tiền trong trương mục, tấm ngân phiếu bị trả về cho người ký, kèm theo một số tiền phạt. Ý ông Bloomberg muốn nói, ông sẽ hiến tặng tất cả của cải cho các hội từ thiện, cho hết, đến nỗi khi ký ngân phiếu mà không biết trong trương mục còn tiền hay không. Và ông cho đó là kế hoạch tài chánh tuyệt vời nhất.)

4. Ngôi sao nhạc rock, Gene Simmons

 

Chơi bass cho ban nhạc KISS, một trong những ban nhạc ăn khách nhất nước Mỹ, ông là một người đàn ông tự lập. Sinh ra ở Israel, chuyển đến Queens với mẹ của mình, rồi thành lập một nhóm chơi nhạc để về sau ban nhạc này đã chiếm 28 đĩa vàng trong những năm qua. (nếu số lượng đĩa hát bán ra được nửa triệu, thì theo thông lệ, người đó hoặc ban nhạc đó nhận được một đĩa hát bằng vàng)

Simmons muốn cùng một con đường cho hai đứa con của mình, Nick và Sophie. Ông nói với CNBC cách đây vài năm: "... về việc thừa kế, chúng sẽ được lo liệu chu đáo, nhưng sẽ không bao giờ giàu nếu trông chờ vào tiền của tôi. Bởi vì mỗi ngày chúng phải buộc thức dậy ra khỏi giường, đi ra ngoài làm việc và kiếm tiền theo cách riêng của chúng. "

Vì vậy, số tiền 300 triệu của ông sẽ đi đến một chỗ nào đó chứ không thể nằm trong tay của con cái khi ông qua đời.

5. Trùm tư bản người Úc, Gina Rinehart

 

Rinehart - người phụ nữ giàu nhất Úc - muốn lấy tên con cái ra khỏi thừa kế của bà.

Điều mâu thuẫn là chính bà lại thừa hưởng công ty và tài sản từ cha mình, Lang Hancock, và trong thừa kế cũng có tên của các con bà.

Nhưng qua tài liệu tòa án mà phương tiện truyền thông Úc tiết lộ cho thấy Rinehart không tin bốn đứa con của bà có đủ sức quản lý tài sản của gia đình.

"Không ai trong số các con tôi có khả năng cần thiết, kỹ năng, cũng như những kiến thức, kinh nghiệm, phán đoán hoặc đạo lý nghề nghiệp để điều hành quỹ của Tập đoàn HPPL ", bà đã từng tuyên bố.

6. Nhà sáng lập Microsoft và Tổng giám đốc điều hành, Bill Gates

 

Bill Gates là một trong những người giàu có nhất. Nhưng ông và người vợ Melinda chẳng bao giờ nghĩ khư khư giữ của cải cho họ, ngay cả cho con cái.

“Tôi chẳng bao giờ nghĩ để lại tiền cho con cái. Điều này chẳng hay ho gì cho bản thân chúng hoặc cho xã hội,” ông Gates đã trả lời cho báo The Sun vào năm 2010.

Thay vì thế, ông bà đã lập quỹ Bill & Melinda Gates vào năm 1994, và tổng số vốn của quỹ này, tính đến hôm nay, đã lên đến 37 tỷ. Quỹ còn lập ra chương trình “The Giving Pledge,” nhằm kêu gọi các nhà tư bản gia nhập bằng cách hiến tặng một nửa tài sản vào công tác từ thiện.

7. Tài tử điện ảnh, Jackie Chan

 

Tài tử Chan tuyên bố vào năm 2011 rằng ông đã quyết định cống hiến một nửa tài sản cho các hội từ thiện khi ông qua đời. Chan nói thêm ông sẽ không để lại cho đứa con trai Jaycee tiền triệu từ tài sản kếch sù qua sự nghiệp điện ảnh của ông.

Ông nói, “Nếu nó có khả năng, nó sẽ làm ra tiền. Nếu không, nó sẽ phung phí của cải mà tôi để lại.”

8. Đồng sáng lập hãng Home Depot, Bernard Marcus

 

Marcus lớn lên ở Newark, New Jersey. Cha mẹ ông là người Nga di dân. Ông thành lập cửa hàng Home Depot. Cửa hàng bán lẻ này giúp ông tạo dựng một gia tài kếch sù 1.5 tỷ. Tổ chức từ thiện do ông lập ra mang tên Quỹ Từ thiện Marcus và tài trợ cho Aquarium Georgia.

Không muốn cho con cái thừa hưởng một số tiền lớn là điều tốt cho chúng, ông trả lời tạp chí Forbes. Phần lớn cổ phần của hãng Home Depot của ông sẽ sung vào quỹ từ thiện do ông sáng lập để cứu giúp những kẻ tàn tật và đẩy mạnh ngành giáo dục.

9. Doanh gia Chuck Feeney

 

Chuck Feeney đồng sáng lập những cửa hàng miễn thuế ở phi trường, và là một trong những tỷ phú vào cuối thập niên 80 cho đến khi ông hiến tặng tất cả của cải vào quỹ Atlantic Philanthropies, theo tạp chí Forbes.

Trước khi cho con cái hưởng thừa kế, ông đã bỏ công huấn luyện chúng giá trị của tiết kiệm, bằng cách bắt chúng dùng payphones (trả tiền đến đâu nói đến đó) để nói chuyện với bạn bè, làm việc trong thời gian nghỉ hè, và vừa làm vừa học, theo nhật báo The Daily Mail.

Có tin rằng bây giờ Feeney tài sản của ông chẳng còn gì, ngay cả nhà cửa và xe cộ cũng không. Ông đã từng hãnh diện trả lời báo New York Times rằng, “Tôi muốn tấm ngân phiếu cuối cùng bị trả về.” (không tiền bảo chứng)

10. Đầu bếp Nigella Lawson

 

Lawson là tác giả ăn khách và nhân vật chính trong các sô truyền hình. Bà đã là triệu phú trước khi lập gia đình với nhà tỷ phú (sau này đã ly dị) chuyên quảng cáo và sưu tập nghệ thuật Charles Saatchi.

Mặc dù Lawson xuất thân từ một gia đình giàu có nhưng cô lại không muốn hai đứa con thừa hưởng tài sản của cô. Lawson đã bị chỉ trích khi tuyên bố, “Tôi xác định rằng con cái tôi không nên hưởng sự an toàn tài chánh. Nó làm hư người khi chính chúng không làm ra tiền bạc.”

Cô nói chữa rằng cô không có ý để con cái phải túng thiếu, nhưng vẫn minh xác rằng chúng phải tự lo liệu lấy bản thân sau khi học xong.

11. Tỷ phú truyền thông Ted Turner

 

Turner là nhà từ thiện nổi tiếng khi ông làm ra tiền bao nhiêu thì hiến tặng hết bấy nhiêu. Thời gian tích tụ nên của cải từ những đài truyền hình do ông sáng lập như CNN và TBS, Turner đã hiến tặng hàng tỷ đô la cho Quỹ Liên Hiệp Quốc.

Ông có 5 người con từ ba cuộc hôn nhân, nhưng họ đừng mong người cha để lại một số vốn lớn sau khi ông chết. Chẳng hiểu ông nói đùa hay không khi ông nói vào năm 2010 rằng tài sản của ông “gần như khánh kiệt rồi” và chỉ còn đủ để trang trải phí tổn ma chay tống táng khi ông nằm xuống.

12. Giám quản quỹ hữu hạn John Arnold

 

John Arnold chỉ mới 40, nhưng tháng 10 năm ngoái, ông khóa sổ quỹ Centaurus Energy, và hưu non khi tài sản lên đến 4 tỷ chỉ trong vòng 10 năm.

Ngày nay, John và bà vợ Laura dành hết quãng đời còn lại để cống hiến toàn bộ tài sản vào quỹ họ thành lập nhằm tài trợ những tư tưởng sáng tạo thay vì dành cho con cái.

Dựa vào quá khứ và kinh nghiệm, chúng tôi chẳng hề tin vào sự giàu có cha truyền con nối, bà Laura trả lời trong một cuộc phỏng vấn.

13. Nhà soạn nhạc người Anh, Andrew Lloyd Webber

 

Khi tài sản của ông lên đến hàng trăm triệu và sau khi trở thành hiệp sĩ nhờ vào công việc soạn nhạc, Webber muốn dùng hết tiền bạc vào việc khuyến khích nghề dạy các bộ môn nghệ thuật.

Ông có lần nói, “Ở tuổi tôi thì ai cũng nghĩ đến việc lập chúc thư. Tôi không nghĩ lập chúc thư để cho hàng đống con cháu bỗng chốc giàu có nhưng tôi lại nghĩ đến việc nên khuyến khích các ngành nghệ thuật.”

Năm người con của ông sẽ thừa hưởng gia tài chứ không phải không, nhưng phần lớn của cải sẽ dùng vào các chương trình nghệ thuật.

14. Đạo diễn và nhà sản xuất George Lucas

 

Lucas đã cam kết sẽ đóng góp vào quỹ của Bill Gates và Warren Buffett vào tháng 7 năm 2010; ông hứa sẽ hiến tặng ít nhất một nửa tài sản của ông sau khi ông chết. “Tôi hứa cống hiến phần lớn tài sản của tôi vào việc cải tiến giáo dục,” ông viết trong lá thư cam kết hứa tặng.

Người cha của 4 đứa con đã từng cam kết hứa tặng 4 tỷ và tiền bán phim trường Lucas Films cho hãng Disney.

15. Vua dầu hỏa và hơi đốt ở Texas, T. Boone Pickens

 

Cả đời Pickens – từ công việc bỏ báo lúc thiếu niên đến chiếm hữu công ty Gulf Oil sau này – làm ra tiền nhờ vào việc sáp nhập các công ty. Tài sản của ông lên đến 1.4 tỷ.

Bởi thế không có gì ngạc nhiên khi ông dứt khoát chẳng cho không bất cứ một ai của cải, kể cả con cái của ông. Ông là một trong những tỷ phú hiến tặng ít nhất một nửa tài sản của ông vào chương trình The Giving Pledge, cho mục đích từ thiện.

Khi được hỏi vấn đề thừa kế, ông nói, “Tôi đã từng nói từ lâu là tôi thích thú làm ra tiền bạc, tôi cũng thích thú hiến tặng của cải… tôi chẳng tha thiết gì đến việc thừa kế, thừa hưởng gia tài. Chuyện này hại hơn là lợi.”

  Hà Ngân
Thêm bình luận

Bài vở và hình ảnh xin gởi về This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.